Stoksuz e-ticaret, adından da anlaşılacağı gibi stok tutmadan e-ticaret modelidir. E-ticaret ekosisteminde popüler bir yöntemdir. Tedarikçi ile nihai tüketici arasında bir köprü görevi gören bu model, “dropshipping” olarak da bilinir. Bu ticaret modelinde stok tutulmaz. Yani satıcı, fiziki olarak ürüne sahip değildir. Satışı yapılan ürün, doğrudan tedarikçi firma tarafından müşteriye gönderilir.
Örneğin; bir e-ticaret firması, e-ticaret sitesine çok satılan ürünlerden birini ekleyebilir. Bu ürünü satan tedarikçi ile bir anlaşma yapılır. E-ticaret sitesi üzerinden bu ürün satıldığında tedarikçiye bilgi verilir ve tedarikçi ürünü doğrudan müşteriye gönderir. Böylece stoklamadan ya da depolamadan ürün satışı yapılabilir.
Dropshipping, “stoksuz e-ticaret” modelinin diğer bir adıdır. Stok gerekmeden ürün satışı yapmaya imkan tanıyan ticaret modelidir. Özellikle e-ticarete yeni başlayan girişimcilerin tercih ettiği satış yöntemlerinden biri olan dropshipping, “fabrikadan müşteriye satış” ya da “stoksuz satış” olarak da adlandırılır.
Dropshipping’de öncelikle hedef pazara yönelik uygun bir ürün seçilir. Bu ürünü temin eden ya da satan bir tedarikçi bulunur. Ürün bir e-ticaret sitesinde ya da online pazaryerinde listelenir. Bu ürün satıldığında ya da sipariş geldiğinde tedarikçiye ürünün ücreti ödenir. Tedarikçi de ürünü doğrudan son tüketiciye ulaştırır. Düşük maliyetle kâr etmeyi sağlayan stoksuz ürün satış modeli dropshipping’de en önemli kural; doğru pazar, doğru ürün ve doğru tedarikçidir.
Dropshipping nasıl yapılır ya da stoksuz e-ticaret nasıl yapılır sorusuna cevap verelim! Dropshipping, birçok yönden e-ticaret işletmelerine avantaj sunar. Örneğin; satıcı, envanter, stok, depolama, nakliye ve lojistik gibi zorlu ve karmaşık süreçlerle uğraşmak zorunda kalınmaz. Bu süreçleri satıcı adına tedarikçi firma yürütür. Ancak bazı dezavantajları da vardır.
Örneğin; yukarıda sayılan süreçlerin maliyetlerinden dolayı kâr marjı düşüktür. Bu sebeple dropshipping yapmak için kâr marjı hesaplamaları yapmak, pazarlama stratejileri geliştirmek ve stoksuz e-ticaret için efektif iş fikirleri üretmek gereklidir. Stoksuz satışta müşteri, ürün ile ilgili bir sorun yaşarsa dropshipping firması ile iletişime geçer. Yani müşteri, satıcı ile doğrudan iletişim kurmaz. Bu ve benzeri sebeplerle stoksuz e-ticaret yapmak için satış fiyatlarının yüksek olması beklenir. En azından tedarikçinin satış fiyatından yüksek bir fiyat belirleyerek kâr marjını artırmak önemlidir.
Peki, dropshipping nasıl yapılır? Özetle anlatmak gerekirse, dropshipping yapmak için şu adımlar izlenir;
Pratikte bu kadar kolay olan stoksuz e-ticaret için bazı detaylara da göz atmak gerekiyor;
Dropshippig için öncelikle pazar ve ürün araştırması önemlidir. Hangi hedef kitleye, ne satabilirsiniz? Hangi ürün, ne zaman satılmalıdır? Bu ve benzeri soruların cevaplarını bulmak gerekir. Bu modelde rastgele ürün satmak iyi bir fikir değildir. Satılacak ürünün kârlı olup olmadığı ve sürdürülebilirliği araştırılmalıdır. Bunun için “Google Trends” gibi bazı araçlar kullanılabilir. Stoksuz e-ticaret için niş (niche) bir ürün de tercih edilebilir. Hedef pazar ve rekabet stratejileri de belirlenmelidir. Potansiyel müşteriler, hedef kitlenin alışveriş tercihleri, fiyatlandırma gibi başlıklar analiz edilmelidir.
Stoksuz satışta ya da stoksuz e-ticarette en önemli konuların başında tedarikçi gelir. Dropshipping’de güvenilir ve hızlı bir tedarikçi bulmak, müşteri memnuniyeti ve dolaylı olarak kâr marjı için önemli bir kriterdir. Tedarikçinin yasalara ve kanunlara uyması ve işletme lisansı gibi detaylara da dikkat etmek gerekir. Bunun için çeşitli yöntemlerle tedarikçinin güvenirliğini ve bilinirliğini araştırmak, mümkünse resmi kayıtlarını incelemek önemlidir.
Dropshipping için seçilen ürün, incelendikten sonra satışa sunulmalıdır. Ürünün kalitesi, vaat edilen faydaları sağlayıp sağlamadığı ve standartlara uygunluğu kontrol edilmelidir. Ayrıca, e-ticaret sitesinde listelenen görseller ile ürünün karşılaştırması yapılmalıdır. Ürün ambalajlama, paketleme ve teslimat yöntemleri de sorulmalıdır.
Stoksuz e-ticarette kritik bileşen; e-ticaret sitesi, online pazaryeri ya da online mağazadır. Ürünleri listelemek veya satışa sunmak için bir e-ticaret platformu seçilmelidir. Bu, kendi e-ticaret sitesiniz de olabilir, çok sayıda satıcının ürünlerini listeleyen pazaryerleri de seçilebilir. Kendi e-ticaret sitenizi kullanacaksınız, web geliştirme, kodlama, domain ve hosting gibi gereksinimlere ihtiyacınız olacaktır. Dropshipping için ilk etapta pazaryerilerinden satış modeli tercih edilebilir. Böylece e-ticaret sitesi alt yapısı, web tasarım ve dijital pazarlama gibi süreçlerle uğraşmak gerekmez. Ancak pazaryerlerinde yüksek bir rekabet olduğunu ve bu sebeple rekabetçi bir fiyatlama yapmak gerektiğini de unutmamak gerekiyor.
Dropshippingde bazı maliyetlere katlanmak gerekiyor. Teslimat veya nakliye maliyetleri, önemli bir kalemdir. Bunun için bir teslimat firması ile çoklu gönderim için anlaşma yapılmalıdır. Vergiler ve ödeme yöntemleri de diğer maliyet kalemleri arasında yer alır. Tedarikçiye ödenecek ücreti de hesaba katmak gerekiyor.
Bir ürünü stoksuz satış yöntemi ile satmak için sadece bir e-ticaret platformunda listelemek yeterli değildir. Büyük bir rekabetin yaşandığı e-ticaret ekosisteminde öne çıkmak için dijital pazarlamanın gücünü kullanmak gerekir. Bunun için stoksuz e-ticaret platformunda arama motoru optimizasyonu (SEO) gibi araçlardan faydalanmak önemlidir. Böylece e-ticaret platformunda listelenen ürünü Google arama sonuçlarında üst sıralara taşımak mümkün olabilir. “PPC” gibi ödemeli reklamlar, Arama Motoru Pazarlamacılığı (SEM), e-posta pazarlaması ve Google Adwords gibi dijital pazarlama teknikleri ile dropshipping işletmenizi hedef kitleye daha iyi pazarlayabilirsiniz.
Dropshipping, birçok açıdan özellikle KOBİ’lere ve e-ticaret girişimcilerine avantajlar sunuyor. Peki, dropshipping avantajları ya da stoksuz e-ticaret avantajları nelerdir?
Stoksuz e-ticaret her ne kadar birçok avantaj barındırsa da dezavantajları olduğunu da bilmek gerekiyor. Dropshipping dezavantajları da şöyle sıralanabilir;
Dropshipping Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Dropshipping, karmaşık süreçlerine ve zorluklarına rağmen yüksek kazanç elde etme potansiyeli taşıyan bir ticaret modelidir. Stoksuz e-ticaret için birçok firma hizmet veriyor. Bunlar arasından seçilecek uygun bir tedarikçi ile hemen stoksuz satışa başlamak mümkün. Yatırım gerektirmeyen, envanter tutulması gerekmeyen, depolama, paketleme ve nakliye süreçlerinde takip gerekmeyen stoksuz satış modelinde her şey esnektir. Bir dizüstü bilgisayar ile evden bile dropshipping yapılabilir. Ancak her ticari süreçte olduğu gibi oyunu kurallarına göre oynamaya dikkat etmek gerekiyor!